Volgens de omgevingsdienst en de gemeente is er geen gevaar voor de volksgezondheid door de PFOS-vervuiling op en rond Schiphol. Maar eieren van een hobbyboer op 800 meter afstand van de gifdepots aan de Tweeduizend El in Badhoevedorp bevatten 7,4 zoveel PFOS als Europa veilig acht.
Dit blijkt uit metingen die de kippeneigenaar liet uitvoeren op zijn eieren door Normec Groen Agro Control, een gecertificeerde instantie voor het uitvoeren van testen op onder meer PFOS.
De som van alle aangetroffen PFAS-soorten is 7,8 microgram per kilogram ei. Dat is 4,6 zoveel als de EU-normen. De eieren zijn in mei jongstleden getest.
De vondst is op zijn minst opmerkelijk te noemen omdat de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied én de gemeente Haarlemmermeer menen dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid door de PFAS-verontreiniging op Schiphol. De gemeente wilde nota bene 600 bezwaarmakers afwimpelen omdat hun woning verder dan 500 meter afligt van de gifdepots. Zij zouden daarom geen belanghebbende zijn.
Standpunt niet houdbaar
Nu de eieren op bijna twee keer die afstand de normen van de Europese Unie ver overschrijden, lijkt dat standpunt niet langer houdbaar. De bezwarencommissie moet nog met een uitspraak komen over de kwestie, waarin de gemeente een beroep deed op jurisprudentie die jaren geleden al was afgeschoten door een hogere rechter.
PFOS is één van de gevaarlijkste stoffen uit de PFAS-groep. Het gaat om stoffen die niet kunnen worden afgebroken door de natuur. PFOS is kankerverwekkend en brengt schade toe aan het immuunsysteem. Het goedje hoopt zich op in het lichaam. Eenmaal aanwezig verdwijnt het niet meer en door ophoping wordt de kans op gezondheidsschade steeds groter.
De grootschalige verontreiniging op en rond Schiphol is volgens eigen zeggen het gebruik van blusschuim met PFOS erin. De brandweer heeft het schuim in de afgelopen decennia meerdere malen ingezet bij incidenten en vaak bij brandoefeningen.
Milieuramp in KLM-loods
Daarnaast lekte er in 2008 een grote hoeveelheid PFOS weg uit een brandblusinstallatie van KLM in een loods aan de Ringvaart. Die blusinstallatie bleek achteraf niet gecertificeerd en het schuim werd met man en macht weggepompt, zonder dat ter plaatse informatie beschikbaar was over de gevaarlijke bestanddelen van het schuim.
Dit ongeval werd uiteindelijk ingedeeld als een milieu-incident van de categorie 3. Een grootschalige kernramp valt in deze schaal onder de categorie 4.
Over het incident zijn jarenlang rechtszaken gevoerd, waarbij Schiphol en KLM de schuld in de schoenen probeerden te schuiven van het hoogheemraadschap. Ook het Openbaar Ministerie voerde strafrechtelijk onderzoek uit, maar Schiphol wist vervolging uiteindelijk af te kopen met een klein bedrag. Wel heeft het bedrijf nog een reservering opgenomen van 30 miljoen euro om de vervuiling op te ruimen, maar dat bedrag is volgens deskundigen veel te laag.
Rechtszaak over PFAS
SchipholWatch is samen met tien andere organisaties, waaronder een vereniging van brandweerpersoneel, een rechtszaak gestart tegen de Nederlandse Staat vanwege de al te lakse normen die de overheid hanteert voor PFAS-vervuiling. Die zaak wordt in het najaar inhoudelijk behandeld door de rechtbank in Den Haag. De vermaarde strafrechtadvocaat professor dr mr Geert-Jan Knoops treedt in deze zaak op namens de belangenorganisaties.
Eerder deze week werd bekend dat ook bij vrijwel alle bases van de luchtmacht sprake is van ernstige PFOS-verontreiniging. Defensie beraadt zich op stappen om de grond te saneren en het water te reinigen. Zelfs nu PFOS al jaren niet meer wordt gebruikt in het blusschuim, blijken de vliegvelden nog steeds veel vervuiling op te leveren die doorlekt naar de omgeving.