Met de zoveelste ‘tijdelijke’ regeling om meer vliegherrie toe te staan rond Schiphol neemt minister Mark Harbers een loopje met de geldende wet- en regelgeving. Althans dat betoogt SchipholWatch in een zienswijze op de verruiming van de geluidsgrenzen in 2024.
Tot en met 16 januari kunnen mensen en organisaties reageren op de internetconsultatie ‘Tijdelijke regeling groot onderhoud banenstelsel Schiphol 2024‘. De overheid zegt rekening te houden met ingebrachte argumenten, maar in de praktijk komt daar niet veel van terecht.
Desondanks namen we de moeite een argumentatie op te zetten waarom deze regeling niets meer of minder is dan een juridisch geitenpaadje om Schiphol de ruimte te geven om al jaren achtereen meer herrie te veroorzaken dan volgens de geldende wet- en regelgeving is toegestaan.
De minister komt ieder jaar met een nieuwe ‘tijdelijke’ regelgeving. De ene keer zogenaamd vanwege groot onderhoud, een volgende keer in het kader van experimenten die uiteindelijk tot minder overlast zouden moeten leiden.
Wettelijk is 410.000 de max
Maar Schiphol kan met de huidige omvang helemaal niet aan de wet voldoen. Uit berekeningen in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur blijkt namelijk dat binnen de toegekende geluidsruimte niet meer dan grofweg 410.000 vluchten mogelijk zijn. Het oprekken van de geluidsgrenzen met tijdelijke regelingen heeft ertoe geleid dat uiteindelijk zelfs 500.000 vluchten werden gefaciliteerd in piekjaar 2019.
De nieuwe regeling werd pas opgetuigd toen een eerdere versie, de zogenaamde experimenteerregeling, sneuvelde bij de rechter in de rechtszaak die KLM en sectorpartijen aanspanden tegen de Staat wegens de voorgenomen krimp van Schiphol.
Met de tijdelijke regeling moeten met name Amstelveen, Buitenveldert, Zwanenburg, Aalsmeer en Uithoorn rekening houden met fors meer vliegverkeer. Aalsmeer en Uithoorn kunnen twee keer zoveel nachtelijk vliegverkeer verwachten.
De experimenteerregeling zorgde ook al voor de nodige lucht bovenop de geldende grenzen, maar kon niet langer worden ingezet na de uitspraak van de rechter. Daarop kwam het ministerie hals over kop met de huidige regeling, die slechts enkele weken voordat deze van kracht moet worden, ter consultatie op internet is gezet.
Onbehoorlijk bestuur
Dit is onbehoorlijk bestuur: het vervangen van de een regeling die is afgeschoten door de rechter door een nieuwe regeling met een andere naam. Het doet geen recht aan de uitspraak van de rechter.
“Met de opeenvolgende regelingen wordt kunstmatig een continue situatie gecreëerd waarin Schiphol naar believen wordt bediend ten koste van de leefomgeving van omwonenden en van natuur, milieu en klimaat. De rechtszekerheid wordt hier met voeten getreden”, aldus de zienswijze.
De nieuwe regeling voldoet bovendien niet aan een aantal belangrijke regels voor de gelijkwaardige bescherming die omwonenden volgens de wet mogen verwachten. Zo heeft de minister geen enkele aandacht geschonken aan de veiligheidsaspecten – meer vliegverkeer boven drukbevolkt gebied vergroot de kans op calamiteiten met een grote impact.
Spelregels tijdens het spel veranderen
Schiphol en het ministerie rekenen per gebruiksjaar. Zo’n jaar gaat in op 1 november van het afgelopen jaar en loopt tot 1 november van 2024. Met de nieuwe regeling grijpt de minister in op de spelregels van het al lang en breed gestarte gebruiksjaar.
Dat kwalificeert zich als onbehoorlijk bestuur, temeer daar er procedures onder de rechter zijn tegen verruiming van de grenzen en voor handhaving van bestaande grenzen. De minister mengt zich zo bestuurlijk in een lopende rechtszaak.
Het is vergelijkbaar met het niet bekeuren van een bevriende automobilist die betrapt is met een snelheid van 150 kilometer per uur door het wijzigen van de wet voordat de boete is betaald.
Politiek van voldongen feiten
Door nu op het laatste moment op de proppen te komen met een nieuwe tijdelijke regeling, voert de minister een politiek van voldongen feiten. Immers moet de regeling over goed een maand al ingaan, terwijl de consultatie nog tot en met 16 januari loopt. Significante aanpassing van de plannen hoeft dan ook niet te worden verwacht.
Dat is des te schrijnender omdat deze truc al minstens tien tot vijftien jaar wordt toegepast, zo wist ook minister Harbers te melden in een interview met RTL Nieuws.
In plaats van het verschuiven van vliegverkeer naar drukker bevolkt gebied had de minister er ook voor kunnen kiezen de capaciteit van Schiphol aan te passen aan het maandenlange gemis van een van de meestgebruikte start- en landingsbanen. Met zo’n tijdelijke krimp kan de extra overlast worden vermeden. Nu kiest hij weer voor het belang van Schiphol ten koste van de (gezondheid van) omwonenden.