Vandaag diende de zaak van FossielvrijNL tegen KLM wegens groenwassen. Big Fly kwam in zijn verweer niet veel verder dan de alombekende platitudes. Op 21 februari 2024 volgt het vonnis.
Aan deze zaak heeft FossielvrijNL (FV) ruim twee jaar gewerkt. Na het indienen van de dagvaarding pleitte KLM er nog voor dat FV niet ontvankelijk zou zijn, maar die wens werd door de rechter eenvoudig van tafel geveegd.
Kortgezegd komt de argumentatie van FV erop neer dat KLM alles in het werk zet om de eigen groeidoelstellingen te realiseren. De firma gaat daarbij zelfs zover dat het politiek, publiek en klanten misleidt met reclame die de indruk moet wekken dat het bedrijf goed bezig is om aan de klimaatafspraken te voldoen, terwijl het een van de grootste producenten is van broeikasgassen in ons land.
“KLM’s misleiding draagt bij aan groei van de luchtvaart en daarom aan gevaarlijke klimaatverandering”, zo betoogt de advocaat van FV. “KLM gebruikt termen als ‘duurzamer’, maar zet tegelijkertijd in op groei. Biedt CO2-compensatie aan terwijl daar geen sprake van is.”
De vliegfirma stelde de betwiste reclame-uitingen al lang te hebben aangepast. Zo heeft het voormalige CO2Zero-programma voortaan CO2 Impact-programma. Maar in die uitingen deed het bedrijf boude beweringen als dat klanten de eigen “CO2-voetafdruk kunnen verkleinen door een bijdrage te leveren aan duurzame vliegtuigbrandstof”.
Vileine rechter
KLM is van mening dat er niets mis is met dergelijke commerciële uitingen, waarop de rechter vilein informeerde waarom het bedrijf de reclame dan toch had aangepast voordat er überhaupt een uitspraak ligt.
“De Fly Responsibly-campagne schetst het beeld dat de reiziger door met KLM te vliegen, verantwoordelijk bezig is in lijn met de klimaatafspraken in Parijs”, aldus FV. “Dit is hoe misleiding werkt.”
“KLM doet zich voor als voortrekker op klimaatgebied en vermeldt geen nadelen van zijn diensten. Daartoe worden mensen verleid tot het boeken van een ticket. De uitingen verhalen niet over de groeidoelstellingen van KLM, geven geen inzicht in de grote mate van vervuiling en bieden geen inzicht over hoe onzeker KLM’s ‘oplossingen’ zijn. Hierdoor denkt de gemiddelde consument dat KLM lekker bezig is. Niet dus.”
Meepraten op niveau
Na een korte pauze mocht KLM zich vanmorgen verdedigen. “KLM werkt keihard aan verduurzaming. We hebben een apart team dat meepraat op hoog niveau. Maar we geven toe dat onze activiteiten nu niet duurzaam zijn.”
Vervolgens probeert het advocatenteam van KLM opnieuw om FossielvrijNL verdacht te maken. De organisatie zou hele andere redenen hebben om KLM aan te klagen en zou met tunnelvisie kijken naar de advertenties.
Volgens de advocaten doet KLM zich allerminst voor als duurzamer dan het is. “Ja, we zijn een luchtvaartmaatschappij en verre van duurzaam. Maar we doen ons best en kunnen alleen slagen als we samenwerken met leveranciers, klanten en overheid.”
Zo investeert de firma miljarden in nieuwe vliegtuigen. Die zijn zuiniger, maar stoten gedurende hun levensduur dagelijks tonnen extra CO2 uit. Dat feit lieten de raadsman en -vrouw wijselijk achterwege.
Geïnformeerde consumenten
KLM rekent erop dat consumenten goed op de hoogte zijn van de schadelijke effecten van het vliegen. “Ze worden niet zomaar misleid.” Terwijl uit onderzoek blijkt dat de meerderheid van de Nederlanders vliegen prima vindt zolang er thuis maar netjes afval wordt gescheiden. Vliegen is juist dé manier waarop consumenten individueel de meeste schade aanrichten aan het klimaat.
Uit alles bleek vandaag dat KLM doodsbenauwd is om een verbod opgelegd te krijgen voor misleidende reclame. Het bedrijf heeft dergelijke uitingen nodig om de groeiambities te realiseren. Zolang de klant in het ongewisse wordt gehouden over de enorme schadelijke effecten, hoeft deze geen schuldgevoel te hebben bij het boeken van een ticket.
KLM trekt steeds alles uit de kast om het woord ‘duurzaam’ te kunnen misbruiken. Dat varieert van het recyclen van koffiepads, tot het minder ondergoed mee op reis nemen door personeel en van mooie plaatjes van een vliegende vleugel tot het overdrijven van de inzet van alternatieve brandstoffen. “Al die mooie praatjes vallen in het niet bij de enorme vervuiling die KLM dag in dag uit aanricht. Dat is kwalijk.”
Het was vandaag een beschamende vertoning. KLM is al meerdere keren op de vingers getikt door de Reclame Code Commissie en ook collega-bedrijven als Austrian Airlines zijn veroordeeld voor misleiding. Het proces gehoord hebbende kan het bijna niet anders dan dat eind februari een nieuwe veroordeling volgt.