Deze week mocht de weinig sensitieve Transavia-directeur Marcel de Nooijer kritiekloos zijn woord doen in de pers over nieuw aangekochte toestellen. Krimp is door de nieuwe machines niet meer nodig, zo betoogde hij. Maar het echte nieuws werd niet opgepikt: de Airbussen gaan middenin een stikstofcrisis juist méér stikstof uitstoten.
Als we de berichten uit de mond van De Nooijer mogen geloven, gaan de nieuwe toestellen per passagier 15 procent minder CO2, stikstofoxide én ultrafijnstof uitstoten. Het waarheidsgehalte van zo’n opmerking mag worden betwijfeld, omdat modernere straalmotoren vanwege steeds hogere bedrijfstemperaturen juist steeds meer stikstofoxiden uitstoten, niet minder.
Maar laten we er voor nu vanuit gaan dat De Nooijer gelijk heeft, dan nog is er sprake van forse groei van de stikstofuitstoot. Dat zit zo. Met de order voor de nieuwe Airbussen zet Transavia in op groei van de vloot. Het bedrijf moet in 2030 de beschikking hebben over 52 toestellen. Nu zijn dat er ‘slechts’ 45.
Al die nieuwe toestellen zijn ook nog eens fors groter dan de exemplaren die worden vervangen. Het vliegtuig dat dinsdag van de fabriek in Hamburg naar Schiphol vloog telt 232 stoelen. Dat is 22 procent meer dan in de grootste Boeings waarover Transavia nu beschikt. Dit is de ondergrens: de A321 vervangt immers ook kleinere toestellen.
Meer uitstoot in plaats van minder
Vijftien procent minder uitstoot per passagier, maar 22 procent méér passagiers per toestel en ook nog eens ruim 15 procent extra toestellen, betekent niets meer en niets minder dan een onverantwoorde groei van de uitstoot van stikstofoxiden, maar ook van CO2 en ultrafijnstof.
Dit gebeurt allemaal middenin een stikstof- en klimaatcrisis waarin democratisch is afgesproken dat die uitstoot omlaag moet. Transavia gaat 180 graden tegen de maatschappelijke ontwikkelingen in en verkoopt dat via topman De Nooijer als een verbetering.
Dankzij de extra uitstoot door Transavia wordt de opgave voor andere sectoren in de economie nog zwaarder. Onder meer boeren en de industrie zullen extra stikstofreductie moeten realiseren om de groeiende emissies van de vliegfirma te compenseren.
In strijd met de wetenschap
De Nooijer geeft in zijn uitspraken sowieso blijk nauwelijks over empathie te beschikken. Tegen alle kennis van geluids- en gezondheidsspecialisten in beweert hij met groot dedain dat door de Airbus krimp van Schiphol overbodig is. Terwijl universitair docent Joris Melkert in Het Parool meldt dat omwonenden nauwelijks verschil zullen horen met de huidige toestellen.
Volgens de hoogleraar was Transavia ook helemaal niet op zoek naar stillere toestellen. “Dat ze zuiniger zijn, is de belangrijkste reden om ze te kopen. Hoe minder brandstof ze gebruiken, des te goedkoper ze zijn om mee te vliegen.” Per passagier dan, absoluut gezien neemt de uitstoot juist toe.
Overigens stelt Melkert dat het vliegverkeer iedere tien jaar zo’n 4 decibel stiller wordt. Dit is in strijd met onderzoek van geluidsdeskundige ir Bob van Marlen. Hij analyseerde meer dan een miljoen metingen door het eigen Nomos-meetnet van Schiphol. Daaruit blijkt dat in de afgelopen vijftien jaar slechts één decibel winst is geboekt. In totaal, niet per jaar.
Goochelen met cijfers
Los van de cijfers die directeur De Nooijer noemt, is het niet aan de directeur van een grote vervuiler en herrieproducent om een oordeel te vellen over de overlast die omwonenden moeten meemaken. Zijn gegoochel met cijfers breekt slechts het draagvlak verder af voor de vliegindustrie, vooral omdat steeds meer omwonenden steeds meer overlast ervaren. Dat blijkt klip en klaar uit de jaarlijkse stijging van het aantal meldingen van overlast bij meldpunten als BAS, DCMR en vliegherrie.nl.
De extreme geluidsoverlast door vliegverkeer veroorzaakt aantoonbaar gezondheidsschade bij omwonenden. Dat blijkt uit vele wetenschappelijke onderzoeken naar de relatie tussen de herrie en onder meer hart- en vaatziekten en stress. Nog afgezien van de uitstoot van ultrafijnstof en kankerverwekkende stoffen, die ook hun steentje bijdragen aan het ondermijnen van de volksgezondheid.