Ondanks het vonnis van 20 maart jongstleden waarin de rechter stelt dat mensenrechten worden geschonden door het overmatige vliegverkeer en ondanks eerder geuite zorgen door de Inspectie Leefomgeving & Transport (ILT), mag de dienst niet optreden tegen een forse overschrijding van de vliegherrie in Uithoorn.
Volgens ILT is de overschrijding van de geluidsnormen het gevolg van het vliegen volgens het Nieuwe Normen- en Handhavingstelsel (NNHS). In zo’n geval heeft de minister verboden om te handhaven. Het gevolg is dat – in dit geval – bewoners van Uithoorn een jaar lang veel te veel vliegherrie te verduren kregen zonder dat iemand er maatregelen tegen kan treffen.
In het lopende jaar lijkt het weer dezelfde kant op te gaan en worden grenzen met grote waarschijnlijkheid opnieuw overtreden, overigens niet alleen in Uithoorn dit keer. Dit jaar krijgen waarschijnlijk ook Amstelveen en Amsterdam te maken met overschrijdingen vanwege het onaangekondigde extra onderhoud van de Zwanenburgbaan.
Maandelijks rapporteren
Schiphol moet vanaf nu een maandelijkse rapportage indienen bij ILT, zodat de dienst een vinger aan de pols kan houden. Zonder tussenkomst van de rechter zal echter geen handhaving volgen, zo is de verwachting.
“De luchtvaartsector geeft onvoldoende invulling aan de gezamenlijke sectorzorgplicht. De sector had in een vroeg stadium – de eerste maanden van het winterseizoen – kunnen anticiperen op de overschrijding bij handhavingspunt 25 en de tweede baanregel”, aldus de inspectie.
Schiphol en de luchtverkeersleiding hebben lak aan de overschrijding en dus aan de burgers in de regio. Beide organisaties hadden kunnen ingrijpen om overschrijdingen te voorkomen, maar lieten de boel op zijn beloop in de wetenschap dat er toch geen handhaving zou volgen.
“Dit geval onderstreept de uitspraken van verschillende rechters en het eerdere signaal dat wij zelf afgaven aan de minister. Verankering van regels in de wetgeving is essentieel. Dit is nodig om adequaat te kunnen handhaven om omwonenden te beschermen”, aldus ILT.
Instrumentarium ontbreekt
De dienst wil graag handhaven, maar het instrumentarium ontbreekt. De afspraken zijn niet wettelijk vastgelegd en de vliegindustrie kan dus doen wat ze wil. “ILT kan slechts aan het eind van een gebruiksjaar de overschrijdingen vaststellen. Dit betekent dat er geen lik-op-stuk handhaving bestaat en er geen bestraffende maatregelen kunnen worden opgelegd.”
Samen met Mobilisation for the Environment heeft SchipholWatch een handhavingsverzoek ingediend bij ILT, ook met de vraag om preventief te handhaven als overschrijdingen dreigen. ILT heeft nog geen definitief besluit genomen op het verzoek. Als het verzoek niet wordt gehonoreerd, stappen MOB en SW gezamenlijk naar de rechter. Het eerdere vonnis in de zaak van de stichting Recht op Bescherming tegen Vliegtuighinder speelt een belangrijke rol in die procedure.