Topadvocaten Geert-Jan en Carry Knoops werken al maanden aan een dagvaarding om de Staat aan te zetten tot actie tegen de PFAS-verontreinigingen, onder meer die op en rond Schiphol. SchipholWatch is één van de eisers.
Het doel van SW is om sanering van de grootschalige vervuiling op en rond het vliegveld af te dwingen. De zaak wordt mede gevoerd op basis van de rechten van de mens, maar heeft ook raakvlakken met ecocide-wetgeving die nog in de maak is. Vorig jaar heeft de Verenigde Naties per resolutie vastgesteld dat een schone en gezonde leefomgeving één van de basale rechten van de mens is.
De zaak van het echtpaar Knoops kent ook parallellen met de gewonnen zaak van Urgenda. De rechter stelde daarin vast dat de Staat de CO2-uitstoot van het hele land sneller moet reduceren.
Amerikaans voorbeeld
Een zaak van omwonenden tegen de PFAS-vervuiling door een Amerikaans vliegveld bij de stad Seattle bracht SchipholWatch op het idee om te onderzoeken of zo’n zaak ook in Europa mogelijk was. Na gesprekken met tal van advocaten kwam de stichting terecht bij Knoops Advocaten. Dit kantoor was zelfs al begonnen met de voorbereidingen voor een zaak. PFAS-hotspot Schiphol kon relatief eenvoudig worden meegenomen in de voorbereidingen.
Op deze site is al vaak en uitgebreid geschreven over het PFAS-schandaal Schiphol. Daardoor beschikt de redactie over tientallen gigabytes aan informatie, zoals bodemrapporten en stukken die zijn opgevraagd in het kader van de Wet open overheid. Al deze informatie is aan Knoops Advocaten ter beschikking gesteld.
In de Amerikaanse zaak eisen de omwonenden een bedrag van een miljard dollar om de verontreinigingen te laten opruimen. Zo ver is het in ons land nog niet, eerst dient komen vast te staan welke organisaties verantwoordelijk zijn voor de verontreinigingen en voor het gebrek aan daadkracht waardoor het gif zich steeds verder heeft kunnen verspreiden.
Saneren peperduur
Saneren van PFAS-verontreiniging is peperduur, omdat hiervoor veel energie nodig is. De gifstof moet tot boven de 1500 graden Celsius worden verhit, voordat deze afbreekt. Alleen al op en rond Schiphol is sprake van tenminste 200 miljoen kilogram gifgrond, zo meldde onlangs de omgevingsdienst in een voorzichtige schatting.
Grote delen van de verontreinigingen op Schiphol zijn echter nog niet in kaart gebracht, zodat de hoeveelheid te saneren grond uiteindelijk een veelvoud van die 200 miljoen kilogram kan worden.
Andere eisers in de zaak zijn onder meer de Vakvereniging voor Brandweervrijwilligers, het Ouderennetwerk West-Friesland, de Vakbond voor Burger- en Militair Defensiepersoneel en het Brandweerkorps Amsterdam-Amstelland. Ook deze organisaties hebben te maken met eigen vormen van PFAS-risico’s.
Brandweerlieden en militair personeel kunnen te maken hebben gekregen met PFOS-houdend blusschuim, het ouderennetwerk rept over een gifstort waardoor veel bewoners in die regio kanker opgelopen zouden hebben.
Ingenieursbureau Terrascan stelde drie jaar geleden vast dat de stortplaats lekt waardoor de PFAS zich heeft verspreid in de omgeving. Gebrek aan actie door de overheid kan daardoor tot veel kankergevallen hebben geleid.
Aansluiten kan nog steeds
Belangenorganisaties of vakbonden die ook te maken hebben met de PFAS-problematiek zijn uitdrukkelijk welkom om zich in deze omvangrijke zaak te voegen. Zij kunnen zich hiervoor melden bij SchipholWatch (info@schipholwatch.nl) of bij kantoor Knoops (office@knoopsadvocaten.nl).
De verontreinigde grond van Schiphol is niet alleen op het vliegveld gehouden. In het recente verleden zijn grote hoeveelheden gifgrond uitgereden naar buurgemeenten, onder meer naar Nauerna (Assendelft), Rijsenhout, Lisse, Spaarnwoude, Aalsmeerderbrug en Woubrugge.
Daardoor is de grond nu op vele plekken in de regio ernstig vervuild. In Assendelft moest zelfs een nieuw aangelegd park worden gesloten vanwege de gevaren voor de gezondheid van bezoekers. In het Amsterdamse Bos is het gif ook op veel plekken aangetroffen, onder meer vlakbij het Groot Kinderbad en in de Grote Vijver waarin ‘s zomers veel wordt gezwommen.