In Uithoorn is vorig jaar 20 procent meer vliegherrie veroorzaakt dan is toegestaan. Daarmee heeft Schiphol ver buiten de lijntjes gekleurd. De inspectie is een onderzoek gestart en overweegt handhaving – een nouveauté.
Wat die handhaving inhoudt, kan de Inspectie Leefomgeving & Transport (ILT) nog niet zeggen. Dat moet duidelijk worden in de volgende handhavingsrapportage. Het vermoeden bestaat dat de overtredingen buiten de voorwaarden van het anticiperend handhaven vallen.
Dit blijkt uit de jongste handhavingsrapportage die ILT eerder deze week publiceerde, samen met het rapport ‘De staat van de luchtvaart 2023‘.
In 2023 heeft Schiphol te vaak een tweede startbaan ingezet zonder dat een geldige verantwoording kon worden afgelegd conform de regels voor het anticiperend handhaven.
Normen veel te ruim
Schiphol gebruikte in zijn geheel vorig jaar slechts 67 procent van de ‘geluidsruimte’ die is toegestaan en ‘s nachts zelfs maar 41 procent. Dat illustreert goed dat de regels veel te soepel zijn, want het aantal meldingen van overlast piekte opnieuw.
Althans, dat blijkt uit eigen cijfers van vliegherrie.nl, want meldloket BAS bleek niet in staat op tijd de meldingen aan te leveren bij de inspectie. Vliegherrie.nl leverde die cijfers wél op tijd aan, maar deze zijn niet meer opgenomen in het verslag.
Dat heeft mogelijk te maken met de andere opzet van de rapportage ten opzichte van eerdere jaren. In de versie van dit jaar zijn alle Nederlandse vliegvelden meegenomen, niet alleen Schiphol. Bovendien is het hoofdstuk over geluidsoverlast verrijkt met een aantal kwalitatieve onderzoeken die ILT vorig jaar heeft uitgevoerd.
737 staat geluidsreductie in de weg
Zo zijn analyses gemaakt van alle vliegbewegingen tussen 2018 en 2023. Daaruit blijkt volgens de inspectie dat het aandeel stillere vliegtuigen toeneemt, vooral als gevolg van de inzet van de Embraer. Daarentegen staat de veelvuldige inzet van de Boeing 737 – die bovengemiddeld veel herrie maakt – verdere geluidsreductie in de weg, aldus ILT.
ILT baseert zich hierbij op de certificaten uit de database van het European Union Aviation Safety Agency (EASA) en berekent vervolgens de geluidsproductie. Die zou tussen 2018 en 2023 met zes procent zijn afgenomen, ofwel 0,57 decibel in vijf jaar tijd.
Het luidruchtigste vliegtuigtype, de 747 Jumbojet, werd in 2023 de helft minder vaak ingezet op Schiphol dan in 2018. Opvallend is dat de 787 niet in het onderzoek voorkomt omdat dit type nog te weinig wordt ingezet en daarom geen significante bijdrage levert aan het totaalbeeld.
Nachtvluchten
In 2023 vonden ruim 24.500 nachtvluchten plaats op Schiphol, drie procent meer dan een jaar eerder. Er zijn er maximaal 32.000 toegestaan.
Bij 96 van die nachtvluchten is afgeweken van de voorgeschreven routes en minimale hoogtes, in negen gevallen zonder geldige reden. ILT stuurde waarschuwingen aan de betreffende vliegfirma’s.
Een groot punt van zorg is het overmatige gebruik van de hulpmotoren van vliegtuigen aan de gate. Waar Schiphol al in 2008 verplicht werd op 61 plekken walstroom aan te bieden, kwam het in 2023 niet verder dan 26 aansluitpunten. ILT zegt de vorderingen nauwlettend in het oog te houden.
Zelfs bij gates waar walstroom aanwezig is, blijft een aantal piloten hardnekkig en illegaal de hulpmotor inzetten. ILT constateerde bij tien luchtvaartbedrijven overtredingen. KLM en Delta Airlines kregen zelfs een last onder dwangsom opgelegd.
Ondanks eerdere waarschuwingen lieten piloten van deze twee firma’s te vaak de hulpmotor aanstaan. Dat leidt tot onnodige uitstoot van kankerverwekkende stoffen en is daarom gevaarlijk voor het grondpersoneel.
Update 11 april 2024 om 20:20 uur
Volgens een KLM-piloot is het een prima prestatie van de luchtvaartsector dat alleen de mensen in Uithoorn een beetje extra herrie te verduren kregen.