Nu demissionair minister Mark Harbers door de rechter aan het werk is gezet om de overlast van het vliegverkeer in te perken, komt de Belgische Hoge Gezondheidsraad in een alarmerend rapport tot de conclusie dat vliegveld Zaventem ‘s nachts gesloten moet worden. Waar blijven onze Gezondheidsraad en het Ministerie van Volksgezondheid?
Het rapport uit België windt er geen doekjes om: een volledige nachtsluiting tussen 11 uur ‘s avonds en 7 uur ‘s ochtends is nodig om de gezondheid van omwonenden veilig te stellen. Expliciet wordt vermeld dat een sluiting tot 6 uur ‘s ochtends onvoldoende is.
“De Raad benadrukt het belang van dit ene uur. Omdat de slaap in de vroege ochtend minder diep is, hebben vluchten op dat tijdstip een aanzienlijk effect op de perceptie van slaapkwaliteit, aangezien slapers makkelijker wakker worden, maar ook op objectieve slaapparameters.”
De Belgen achten de nu gehanteerde norm Lnight volstrekt onvoldoende om de overlast te duiden. Die maat geeft het jaargemiddelde niveau van het nachtelijke vliegtuiggeluid aan, maar is ondergeschikt aan het aantal vliegbewegingen dat ‘s nachts plaatsvindt.
Aantal vluchten van groot belang
“Naast Lnight moet worden vermeld dat de blootstellingsfrequentie een dominante invloed heeft op de objectief gemeten slaapkwaliteit. Om de blootstellingsfrequentie goed te karakteriseren moeten meer gekwalificeerde indicatoren voor enkelvoudige geluidsgebeurtenissen (LAmax) worden gebruikt”, aldus het rapport.
De onderzoekers brengen de gezondheidsproblemen veroorzaakt door vliegverkeer in rechtstreeks verband met de verhoogde druk op de zorg in de regio. “Wat de gezondheidszorg betreft, mag worden verwacht dat een vermindering van de vervuiling en het lawaai rond Brussels Airport de last op morbiditeit en mortaliteit, maar zeker ook op huisartsen en ziekenhuizen zal verminderen.”
De Hoge Gezondheidsraad acht het wenselijk om de impact van het vliegverkeer op het budget voor de gezondheidszorg in kaart te brengen.
Miljarden aan maatschappelijke kosten
“In Frankrijk worden de sociale kosten van vliegtuiglawaai geschat op 6,1 miljard euro. In België komen de gezondheidskosten van 110.000 mensen met slaapverstoring door vliegverkeer uit op een miljard euro, plus nog eens 578 miljoen euro vanwege ernstige hinder.”
“Gezien het substantiële bewijs voor (ernstige) negatieve gezondheidseffecten die voornamelijk gerelateerd zijn aan slaapverstoring, is de Hoge Gezondheidsraad van mening dat een volledig verbod op nachtvluchten tussen 23 en 7 uur het meest wenselijk is om het welzijn van ruim 160.000 burgers binnen de 45 decibel-contour (Lnight) te beschermen.”
De maatregel moet ervoor zorgen dat omwonenden tenminste zeven uur, maar liever nog acht uur, ongestoord door vliegverkeer kunnen slapen. “Bovendien moet bijzondere aandacht worden besteed aan het vermijden van een hoge concentratie van vluchten in de randuren ‘s ochtends vroeg en ‘s avonds laat.”
Geen onaanvaardbare geluidspieken meer
De raad adviseert bovendien de vliegroutes zo te ontwerpen dat geen enkele omwonende te maken krijgt met geluidspieken hoger dan 60 decibel (LAmax), vooral ‘s nachts. “Niet alleen mag niemand aan een onaanvaardbaar geluidsniveau worden blootgesteld, er moet ook voor worden gezorgd dat het aantal personen dat ernstig gehinderd wordt zo laag mogelijk blijft.”
De Belgische raad is glashelder over de groei van het vliegveld bij Brussel: “Een uitbreiding van de luchthaven met als doel toename van het aantal vluchten is niet aanvaardbaar gezien de huidige hoge belasting van de omwonenden in termen van luchtvervuiling en blootstelling aan lawaai”.
Het rapport gaat over Brussels Airport, een vliegveld met grofweg de helft van het aantal vluchten van Schiphol. Bovendien wonen er binnen de geluidscontouren van Zaventem veel minder mensen dan rond Schiphol. Hieruit volgt dat de overlast en vervuiling door Schiphol veel ernstiger is en veel meer mensen raakt dan in België.
Nederlandse autoriteiten doodstil
Toch blijft de Nederlandse Gezondheidsraad muisstil als het gaat om de negatieve effecten van Schiphol. Ook het Ministerie van Volksgezondheid (VWS) ontwijkt de discussie angstvallig. Terwijl de Belgische onderzoekers veelvuldig onderzoeksresultaten aanhalen van het Nederlandse RIVM.
In Den Haag wordt alles overgelaten aan het Ministerie van Infrastructuur (I&W) dat zoals bekend bevolkt wordt door luchtvaartknuffelaars die – blijkens talloze vrijgegeven documenten – vooral bezig zijn om Schiphol optimaal te faciliteren. Burgers die hun zorgen uiten bij VWS, krijgen antwoord van I&W. Regels over de gezondheidsaspecten van het vliegverkeer vallen onder de Wet luchtvaart en niet onder de algemene wetgeving voor milieu en gezondheid.
De conclusies van de Belgen zijn ronduit alarmerend en moeten als jongste wetenschappelijke inzichten worden meegenomen in het traject dat I&W nu volgt op last van de rechter. Die oordeelde immers dat de bescherming van omwonenden binnen een jaar moet worden gebaseerd op de huidige stand van de wetenschap en niet langer op verouderde inzichten zoals nu het geval is.